Sidadaun Xineza Ida Halo Pratika Abuzu Seksual ba Menor Iha Covalima

COVALIMA—-Sidadaun estranjeiru ida husi Xineza ida ho inisial YZY halo pratika abuzu sexual ba nia ferik oan nia alin feto ho menoridade iha Covalima.

Sidadaun estranjeiru ne’e mai Suai halo servisu rehabilitasaun ba Gedung Wanita Iha Santa Rosa, Suai, maibe reabilitasaun ne’e seidauk finaliza Xineza ho inisial YZY idade tinan 52 halo ona pratika abuzu seksual hasoru feto ran ida ho idade menoridade inisial SdS idade tinan 16, ne’ebe mai husi Munisipiu Likisa atu halo servisu uma laran nian ba YZY ho nia fen iha Suai.

Kazu ne’e akontese iha loron 22 fulan dezembru tinan 2022 iha oras tuku 14:00, Besik iha Gedung Wanita, bairo Santa Rosa, Aldeia Tabaklot, Suku Debos, Postu Administrativu Suai, hodi rezulta labarik feto menoridade ida ne’ebé natural husi Munisipiu Likisa, idade 16 ho naran Inisial SdS obrigadu tenki lakon dignidade hanesan feto ran.

Kazu abuzu seksual ba Menoridade iha Gedung Wanita ne’e, agora dadaun enkamina ona ba ministeriu publiku, no mos lezada iha ona uma mahon Salele hodi hein ninia Prosesu” informa Xefe Investigasaun PNTL-VPU Covalima, Primeiru Sarjentu Amelia de Jesus Amarál, ba jornalista sira iha Bairo Rompe, Suku Debos, Kuarta (04/01).

Amelia haktuir suspeitu ne’e mai iha Suai hodi halo servisu ba rehabilitasaun Obra Uma Feto Covalima ka Gedung Wanita (GW).

Suspeitu ema estranjeru, nia mak agora dadaun halo hela servisu ba obra gedung wanita ne’e, suspeitu ami labele detein maibe depois halo idetifikasaun nia bele fila, maibe depois Ministeriu Publiku mak bele bolu nia” nia esplika

Hafoin akontesementu vitima SdS ba kedas hato’o keixa ba Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) Covalima liu husi Seksaun Investigasaun Kriminal atraves de Unidade Polisia Ema Vulneravel (VPU-Sigla Ingris) iha loron 22 fulan Dezembru 2022, oras tuku 18:00.

Kronolozia kazu ne’ebé Business Timor Asesu Lezada (Vitima) SdS husi Munisipiu Likisa mai Suai iha loron 6 fulan Novembru tinan 2022, Nia Bin Naran Noimia mak haruka mai atu halo servisu Uma laran hanesan haree labarik, fase ropa no tein, no kada fulan lezada hetan salariu ho montante dolar Amerikanu hitu nulu resin lima ($ 75.00).

Vitima SdS sente konfortavel tanba nia bin mak fo servisu ba nia, nune’e SdS simu ona nia salariu $ 75, 00 iha loron 19 fulan dezembru 2022.

Hafoin ne’e mak iha loron 22 fulan dezembru 2022 oras tuku 14:00 loro Manas, SdS infrenta kazu abuzu seksual ne’ebé halo husi nia bin nia la’en YZY, ema estranjeiru.

Iha prosesu investigasaun ne’ebé hala’o husi Polisia VPU, Vitima SdS lekar lia ba investigador Primeiru Sarjentu, Polisia, Amelia de Jesus Amaral, hanesan xefe Polisia VPU Covalima, SdS dehan, durante Fulan ida semana rua resin iha Suai, nia Kuñadu YZY nia bin nia la’en ne’e obriga halo relasaun seksual wainhira SdS fase hela ropa iha haris fatin, iha momentu ne’eba wainhira fase hela ropa iha haris fatin, derepente YZY tama taka no metin odamatan hodi obriga halo relasaun sexual ho SdS, iha momenetu ne’eba SdS tauk no la hatete sai akontesementu ne’e ba nia bin YZY nia fen, tanba senti tauk no trauma.

Razaun Vitima SdS la hatete sai ba nia bin tan tauk suspeitu YZY bele hanoin at ba nia, tanba nia ema Likisa mak mai servisu iha Suai tan ne’e nia (Vitima) SdS ho pasensia simu buat sira ne’e hotu.

Maibe la to’o tan fulan ida, iha loron 22 de Dezembru 2022 oras 14:00, YZY ho neon brani pratika abuzu seksual hasoru SdS iha YZY Kuartu laran.

Hanesan Vitima konta ba Investigador Polisia VPU, Amelia de Jesus Amaral, tuir mai ne’e.

Tuir kronolozia ne’ebe Jornalista sira Asesu, molok akontesementu ne’e, SdS halo servisu iha uma laran hanesan bain bain maibe iha momentu ne’eba SdS prepara hotu hahan meudia nian Suspeitu YZY ho nia fen bolu nia lezada hodi dehan Sandra o mai hamos boos nia ain kanek” Vitima SdS halo tuir tanba suspeitu YZY ho nia ferik oan maka bolu ne’ebe lezada ka Vitima SdS sente la tauk no tama ba iha sira nia kuartu laran atu hamoos YZY nia ain kanek, SdS uja tudik hamos YZY nia ain kanek, Suspeitu YZY nia fen sai ba liur hodi sasin Abin ida naran NICA nia fu’uk, maibe vitima SdS ho suspeitu YZY iha hela kuatru laran no odamatan nakloke hela.

Depois hamos hotu YZY nia kanek SdS foti tudik lori ba rai iha fatin, depois YZY foti fali sepatu no meas mai fo ba suspeitu YZY atu hatais, depois suspeitu YZY hatais hotu, SdS atu foti alin (YZY nia oan) ne’ebé iha toba fatin tanba alin hader tanis hela, lezada ka Vitima SdS hakru’uk atu kous alin (YZY nia oan), derepente YZY la’o mai husi Vitima SdS oin, YZY kaer kedas lezada nia isin parte “s***n” SdS la konsege kous alin tanba suspeitu dudu lezada ba iha kama leten ho obriga sa’e ba iha lezada nia leten, lezada defende an hodi tebe suspeitu YZY, no suspeitu ses an tiha husi nia lezada SdS maibe suspeitu YZY nafatin obriga hakuak SdS no hanehan ba kama leten, SdS haka’as an atu foti tudik ne’ebé SdS uza hodi hamos YZY nia ain kanek ne’e, maibe SdS la konsege foti tudik ne’e tanba suspeitu hakuak metin nia, no SdS obriga atu hakilar maibe suspeitu lori liman ida taka metin nia SdS nia ibun ne’ebé nia hakilar mos lian la sai.

Liu tiha akontesementu ne’e Suspeitu YZY nia ferik oan tama mai iha kuartu laran lori ko’alia ba SdS katak “o la respeitu ha’u nia katuas oan”, maibe lezada SdS, responde ba nia suspeitu nia ferik oan dehan “o nia katuas oan mak hanoin at mai hau,” iha tempu ne’eba suspeitu YZY nia ferik oan atu halo asaun fisika ba lezada SdS, maibe suspeitu YZY bandu nia fen, dehan “labele baku SdS,” maibe suspeitu YZY nia fen konsege basa dala rua ba lezada SdS hasan parte los, depois kontinua rasta SdS nia fu’uk no YZY nia fen tanis lori ko’alia tan dehan “o la respeita ha’u nia katuas oan o ba Likisa ona” hafoin intrega osan dolar Amerikanu nen nulu ($ 60.00) ba Vitima SdS atu sa’e bus fila ba Likisa.

Hafoin infrenta abuzu sesual husi YZY Vitima SdS kesar kedas ba nia maun nune’e nia maun lori kedas nia ba hato’o keixa iha Polisia VPU Covalima hodi bele hahu halo prosesu ba kazu ne’e.

Vitima SdS moris iha Aldeia Atu Kesi, Suku Tautalo, Postu Administrativu Likisa, Munisipiu Likisa, iha loron 15 fulan Februariu 2006.

Vitima ho idade ba tinan 16, hela fatin atual iha Bairo Santa Rosa, Aldeia Tabakolot, Suku Debos, Postu Administrativu Suai, Munisipiu Covalima.

Suspeitu YZY sidadaun estranjeru moris iha 01 fulan Juñu 1970, hela fatin agora iha Bairo Santa Rosa, Aldeia Tabakolot, Suku Debos, Postu Administrativu Suai, Munisipiu Covalima.

Dadaun ne’e Vitima asegura ona iha Uma mahon salele hodi hetan asistensia no kontinua hein prosesu kontinuasaun ba kazu abuzu seksual harosu nia, no kazu ne’e iha ona ministeriu publiku Covalima ho Numeru Uniku Krimi (NUC-Sigla Portuguesa) 0085/22.CV.SUI.(Azu)

Array