Covalima –(RCCT)—Afonsius Mali idade 58, hela iha Bairo Pakistan Aldeia Tabakolot, Suco Debos, Postu Administrativu Suai, servisu lor-loron hili lata mamuk iha dalan ninin no valeta kuak inklui ponte okos, rezultadu husi lata mamuk oan ida gradua husi Kristal no oan ida estudu iha UNTL semester 6 sosa kareta grand max.
Afonsius Mali orijen husi Município Bobonaro hela Município Covalima hodi buka osan liu husi hili lata mamuk no tetu mós lata mamuk husi ema, Afonsius hahú atividade ne’e iha tinan 2004 to’o agora, no iha 2020 konsege sosa karreta grand Max ida, inklui halo uma luxu iha nia knua Bobonaro, suporta oan feto ida eskola iha Universidade Kristal to’o finalize estudu.
Iha entrevista, Afonsius Mali haktuir, nia oan mane bo’ot ba da-daun eskola iha Universidade Nasionál Timor Loro sa’e (UNTL) foti fakuldade direitu tama ona semester 6, no oan feto ida gradua ona iha Kristal iha area parteira.
“Ha’u lori osan ne’ebé ha’u hetan husi tenu kalen mamuk ne’e ha’u haruka ha’u nia oan ba eskola, Ha’u nia mane bo’ot eskola iha UNTL semester 6 ona nia hili fakuldade direitu, ida feto segundu ne’e gradua ona iha Kristal hili parteira, ida fali mane daruak la eskola nia hakarak ajuda ha’u buka lata mamuk, no feto ikun foin remata SMA agora naran sai ona iha UNTL,” Afonsius haktuir ba RCCT.
Afonsius mos konta “Foin lalais 2020 liu ba foin sosa kareta kijan (grand Max) ida, tanba ha’u sente ha’u nia forsa mos komesa menus ona ne’ebé sosa karreta ne’e hodi ajuda hakman ha’u buka lata mamuk, ho karreta ne’e bele hakaman netik ha’u nia servisu ne’e ,” Tenik Afonsius.
Afonsius haktenik, hahu iha tinan 2004, loro-loron la tuur de’it iha uma, la’o hadulas sidade laran hodi hili lata mamuk hanesan lata Fanta, spirite no serveza hili lori ba uma tuku belar no halibur hamutuk, bainhira tetu hetan ona osan lori fali osan ne’e hodi sosa fali lata mamuk husi labarik sira nebe hili mos kalen iha sidade laran, maibé nia rasik mós kontinua hili.
Afonsius haktuir, atividade hili kalen aat ne’e husi nia hakarak rasik, no laiha ema ruma mak inspira nian, nia rasik hanoin husi nia laran katak lata mamuk mós iha valor ekonomia, maski la’o loron manas no udan laran, dala ruma ema hakribi nia, maibé Afonsius fiar an katak maske foer maibé importante bele hetan osan hodi haruka oan sira eskola sai matenek hodi servi ba nasaun doben Timor Leste.
“Ha’u nia servisu loro-loron mak buka lata mamuk tetu husi ema no hili iha dalan ninin, servisu ida ne’e fo’er no ema barak mak lakohi halo servisu ida ne’e, maibe ha’u hakarak halo servisu ida ne’e tanba servisu ne’e foer, maibe hetan hotu osan ha’u tetu lata mamuk ne’e modal hahu ha’u hasai osan dolar amerikanu atus haat,” Afonsius haktuir.
Nia hatutan, baihira nia fila husi atividade hili lata, la tuur dada is, maibé fakar sai kalen husi karon laran ba rai leten hodi foti fatuk tuku da-daun halo belar, dader tuku hitu hahú hili ona lata too loro kraik tuku lima, no tuku fali kalen husi tuku 6 lokraik too tuku 4 madrugada hafoin deskansa uituan to’o loron tuku 12 dader.
“Lata mamuk sira ne’ebé mak ha’u tetu no halibur sira ne’e ha’u sei tuku hahú husi tuku 6 lokraik to’o fali tuku 4 madrugada hodi hasai rai rahun no fatuk sira nebe mak iha lata laran tanba dala ruma labarik sira tau rai rahun no fatuk iha latan laran, depois ha’u hamos hotu tiha ha’u foin tau ba iha karon mamuk sira depois mak ha’u deskansa to tuku 12, hader fali hodi kontinua buka nafatin lata mamuk ”
Afonsius mali esplika katak lata mamuk nebe nia halibur nia sei lori ba Dili no osan nebe nia hetan husi tetu lata ne’e máximu dolares rihun lima no mínimu dolare rihun ida.
“Lata ne’e ha’u sei haliur halo barak depois mak ha’u tula lori ba Dili ba hatama iha kompañia no osan sira ne’ebé ha’u hetan husi tetu kalen ne’e sorte di’ak bele hetan to dolar rihun lima karik sorti la di’ak dala ruma hetan de’it dolar rihun ida,” haktuir nia.
Ba da-daun Afonsius Mali iha ona hanoin atu sosa tan karreta mikrolete ida hodi ajuda nia tula kalen ne’ebé nia hili inklui tula kalen husi Covalima ba Dili.
“Ha’u mos hanoin atu sosa mikrolete ne’e, tanba ha’u senti ha’u nia forsa mos komesa menus ona nebe sosa mocrolete ida hodi ajuda buka lata mamuk atu hakaman netik ha’u nia servisu ne’e,” servisu hanesan na’in ne’e relata.
Ikus husi entrevista ne’e, Afonsius haktuir hakarak ka lakohi nia tenke hapara ona servisu hili kalen at ne’e, maibé antes hapara ba dahuluk nia sei eduka nia oan sira oinsá buka moris oinsá hili kalen no hatene oinsá tetu kalen hodi lori ba kompañia sosa.
Jornalista : Jhana Cardoso
Editor : Chamot Nahac
