Covalima (RCCT) 29-03-23, Organizasaun Noun Governamentais Judicial System Monitoring Progamme (JSMP) fahe formasaun ba joven sira iha Aldeia Fatuisin, Suku Kamanasa, Postu Administrativu Suai, Munisípiu Covalima kona-ba ligasaun JSMP nia serbisu liliu iha setor justisa nian no hodi haree kazu sira ne’ebe prosesa tama to’o iha Tribunal.
“Ho intensaun atu bele mai fahe informasaun kona-ba JSMP nia serbisu, hanesan ohin ami fo hatene ba joven sira liliu iha ligasaun ho JSMP nia serbisu sira iha Tribunal ne’ebe ami observa kona-ba prosesu julgamentu ba kualker kazu sira” informa Fasilitador JSMP Jeca Moniz ba jornalista sira, hafoin remata fo formasaun ba joven na’in-20 iha Aldeia Fatuisin, Kuarta (29/03).
Nia haktuir JSMP hakarak mai fahe formasaunba joven sira liliu ihanligasaun oinsa atu bele lori kazu sira ho natureza krime publiku atu bele prosesa tuir justisa formal ne’ebe maka iha, ho formasaun ida ne’e ho objetivu atu bele hasae joven sira nia konesimentu kona-ba prosesu justisa formal.
Liu husi formasaun ne’e hakarak atu informa mos Kona-ba kompetensia sira ne’ebe maka tribunal iha, juis sira nia kompetensia, Ministériu Publiku nia kompetensia, defensive nia kompetensia atu nune’e komunidade sira bele hatene katak bainhira akontese kazu ruma sira iha ona konesimentu atu bele lori ona kazu sira ne’e ba iha polisia no bele lori kazu ne’e ba to’o iha Tribunal.
Fasilitador afirma tarjetu JSMP nian maka involve komunidade ka joven hamutuk ema na’in-20, mais espera katak iha formasaun sira tuir mai bele aumenta liu tan numeru partisipatante atu bele haklaken liu tan informasaun liliu iha relasaun ho prosesu sira iha Tribunal ho mos iha parlamentu nasional.
Ho formasaun sira hanesan ne’e fiar katak Komunidade ka joven sira bele atende kona-ba dezenvolvimentu setor justisa nian iha Timor-Leste.
Fasilitador ne’e kompromete katak ba futuru hanoin katak importante tebes atu bele kontinua mai fahe informasaun ba juventide sira atu nune’e juventude bele hatene kona-ba sira nia direitu, sira nia obrigasaun ne’ebe iha relasaun ho sira nia kazu, joven sira bele halo keixa tuir justisa formal ne’ebe iha bainhira sira hasoru kazu ruma.
Xefe Aldeia Fatuisin Onorio Alves, agradese ba JSMP ne’ebe ho laran luak bele hakat mai iha Aldeia Fatuisin hodi fo formasaun ba joven sira iha aldeia ida ne’e.
“Nudar autoridade lokal agradese ba ekipa JSMP husi nasional hakat mai to’o iha Aldeia Fatuisin hodi fasilita formasaun ba joven sira liliu kona-ba lalaok justisa nian” informa Xefe Aldeia Fatuisin Onorio Alves.
Xefe Aldeia Fatuisin husu ba ba joven na’in-20 ne’ebe tuir formasaun ne’ebe fasilita husi JSMP dala ruma sai ba to’o iha liu ne’eba hetan intervensaun husi ema seluk no mos husi inan no aman sira rasik, ne’e laos partidu nian maibe Organizasaun JSMP maka hakarak mai habelar informasaun ba joven sira iha Aldeia Fatuisin.
“Hau hakarak atu fo hatene ba imi na’in-20 ne’ebe mai tuir formasaun ida ne’e katak dala ruma formasaun ne’e remata ita sai ba hetan intervensaun husi ema balu ne’e laos partidu nian, maibe ne’e JSMP nia programa maka hakarak atu mai halore ba joven sira iha fatin ida ne’e, atu nune’e uluk ita la hatene maibe ho formasaun sira hanesan ne’e ita ida-idak bele hatene kona-ba lalaok JSMP nia serbisu liliu haree kona-ba iha setor justisa nian” xefe aldeia hateten.
Entertantu partisipa iha formasaun ne’ebe fasilita husi JSMP hetan partisipasaun husi Xefe Aldeia Fatuisin Onorio Alves, delegada Fatuisin inklui joven feto no mane kompostu husi feto na’in-10 no mane na’in-10.(JS)