Ho akontesmentu ne’e, halo inan sira tenki sai faluk, oan sira, ema bolu aman lalek, tanba fo isin ba milisi nia tudik kroat, kilat musan meik tiru borus sira nia isin.
Rosalino Monis “Riba Rai”, Konta kronolozia konaba akontesementu wainhira milisia no tentara Indonesia tiru no oho povu na’in sanulu resin iha Rai Hun.
“Iha momentu ne’eba ami hotu iha ai laran, populsaun hotu iha ai laran, maibe iha Domingu loron 12, kolega ida naran Antonio nia mak hare uluk Milisi sira ho TNI sira husi Fohorem sa’e mai, iha iha rai hun ne’eba, oras ne’e bolu dehan karentina, uluk ne’e bolu dehan Bitaraten, entaun sira konsentra hotu iha ne’eba hodi hein malu, Milisi Laksaur sira ho tentara TNI sira. Entaun kolega ida naran Antoni mak bolu ami joven sira iha ailaran, nia dehan joven mane sira iha ai laran hotu hotu sai mai tanba ema Milisi Laksaur ho tentara sira sa’e mai ona iha ita nia Laktos. Sira ba ona iha Bitaraten, entaun ami mos komesa bolu malu atu nune’e ami mos ba hotu iha Ratebitin (Santa Krus), ami hotu hodi matan hare katak tentara Indonesia ho Laksaur sira sa’e mai duni iha momentu ne’eba ami hare ho matan katak ema ne’e barak tebe tebes iha tentara iha mos laksaur sira kuaze hare hanesan.” Riba Rai Konta.
“Molok akontese tiru iha momentu ne’eba sira fahe halo grupu tolu, grupu ida ho TNI sira kona rai ida iha ne’eba naran fatu kik, sira kona iha leten, ida fali hosi klaran ida fali tuir estrada to’o mai monumentu ohin ita kari aifunan ba. Sira nafatin halo grupu tolu ida ohin Estrada ita tun ba ne’e iha tentara Indonesia mak uluk, Laksaur sira iha kotuk, monumentu ne’e iha kilat tolu ho milisi laksaur sira iha ne’eba hakilar dehan “lori povu mai, ami atu lori ba Indonesia Atambua, joven sira bele ba ailaran”, kilat mos barak, iha monumentu ne’eba iha fatuk barak (laran) iha debu ida iha ne’eba malae sira most oba iha fatuk let hodi sei kilat nunun mos mai iha leten” Tenik nia.
Rosalino Monis Kodigu Riba Rai Nudar sasin moris iha akontemenetu 12 de setembru 1999 iha Laktos mos hasara hikas katak, Juven no povu funu na’in sira hatudu Brani ho liman mamuk, asalta malu ho Tentara Indonesia ne’ebé liman iha kilat no milisia uja tudik “samurai” no Kilat rakitan.
“Entaun ita nia Avo ida naran Alberto, nia ema “75” nian, nia dehan “funu 1975 moso ema estraga ita estraga ita nia sasan ohin mos ema nafatin atu estraga ita nia sasan, atu estraga ita nia uma sira no riku soin sira entaun di’ak liu mak lalika rekua ita ba hasoru”, tanba ida ne’e mak nia ba uluk joven sira seluk tuir ba entaun sira ba aperta tia, ema besik ona malae sira mos tauk, tentara Indonesia sira mos foti kilat tiru daudaun, tanba ida ne’e mak ema sanulu resin mate iha fatin ne’eba, iha mometu ne’eba sira mate iha tuku 10, oras Indonesia,” Riba Rai Hakotu.
Nune’e, valorizasaun ba Martir sira ne’ebé mate iha trajedia 12 de Setembru 1999 mak Povu Laktos kada tinan kari ain funan no sunu lilin iha momumentu hodi komemora luta na’in sira mate tanba luta devende ukun rasik an.
Jornlista : Paul Mandeu
Editor : Chamot Nahac
