COVALIMA (RCCT) 02-12-23— Governu liu husi Ministeriu Saude no Ministeriu Edukasaun, parseiru internasional UNICEF iha Timor-Leste hala’o lanasamentu nasional programa distribuisaun suplementu Sulfatu ferru no asidu foliku ba labarik feto adolexente ho idade 12-16 ne’ebé lansa iha teritoriu nasional Timor laran tomak inklui Covalima sabadu finde semana ne’e.
Vise Ministru Fortalesimentu Instituisional Saude, Jose dos Reis Magno, iha nia nia intervensaun hateten lansamentu distribuisaun suplementu sulfatu ferru no asidu foliku ba feto adelexente ho ida husi 12-16, lansamentu ida ne’e hanesan intervensaun husi Ministeriu Saude, hanesan ema hotu hatene katak tanba difisiensia ferru ba feto adolexente iha Timor-Leste signifikativu tebes.
“Ohin loron ita hotu hamutuk iha fatin ida ne’e atu halo lansamentu distribuisaun ba suplementu sulfatu ferru no asidu foliku ba feto adolexente ho idade entre 12-16 anos, lansamentu refere hanesan intervensaun husi ministeriu saude tanba ita hotu hatene katak difisiensia derru ba ita nia alin feto sira adolexente iha Timor-Leste signifikativu tebes, feto adolexente sira ne’ebe difisiente ferru iha posibilidade bele hetan moras anemia ho ran menus, ida ne’e sai hanesan preokupasaun saude publiku iha nasaun TL no mos iha mundu tomak, bazeia ba dadus survey husi MS iha tinan 2016 feto ho idade produtuivu pursentu 38 maka afetadu ho anemia, iha faze ida ne’e fo hanoin ba saude publiku hanesan difisiensia ferru no anemia ba feto sira, atu kombate no halakon anemia ba feto adolexente difisiente sira maka liu husi distribuisaun suplementu sulfatu ferru no asidu foliku sai hanesan intervensaun save ida hodi harii harii saude no nutrisaun ba feto adolexensia iha rai doben TL liliu iha Munisipiu Covalima” dehan Vise Ministru Fortalesimentu Instituisional Saude, Jose dos Reis Magno.
Sekretariu Munisipiu Covalima Francisco de Jesus Alves, dehan politika governu liu husi programa distribuisaun suplementu Sulfatu ferru no asidu foliku ba labarik feto adolexente ho idade 12-16 atu kuidadu no hadok jerasaun foun sira husi moras Anemia.
“Ohin ita halo lansamentu ida iha Covalima kona ba distribuisaun asidu foliku ba labarik deto sira ho idade 12-16 anos, hanoin programa ida ne’e foun ne’ebe foin halo lansamentu ida ne’e, ita hotu-hotu iha esperansa katak programa ida ne’e bele susesu, ami nia esperansa ba programa ida ne’e tanba husi politika nonu governu nian halo esforsu hotu-hotu, iha estratejia hotu-hotu no iha politika hotu-hotu atu proteje ninia komunidade sira liliu ba jerasaun foun sira, ho programa ida ne’e foka liu ba ita alin feto sira ho idade12-16 anos, ne’ebe maka atu responde ba kualidade saude jerasaun foun nian no mos iha futuru oin mai bele hamosu jerasaun foun ne’ebe maka ho kaulidade mateneke no saude ne’ebe mos diak tebes iha nasaun ida ne’e” dehan Sekretariu Munisipiu Covalima Francisco de Jesus Alves.
Reprezentante UNICEF iha Timor-Leste, Faraja Chiwile, dehan liu husi distribuisaun suplementu sulfatu ferru no asidu foliku ba feto adelexente ho ida husi 12-16 hanesan atu fo kbiit ba jesaun foun sira atu bele hetan saude diak.
“Ohin loron sai nudar loron importante tebes tanba ita halibur hamutuk hodi fo kbiit ba jerasaun futuru sira, ita nia oan feto sira ho prezente saude no rejilente nian, ita halibur hamutuk hodi selebra diskusaun suplementu ferru asidu foliku pasu ida ne’ebe kiik maibe hodi asegura aban bainrua ida ne’ebe nabilan no saudavel liu, tan iha semana rua tuir mai pesoal saude sira sei vizita eskola hotu hodi asegura katak labarik feto sira idade 12-16 simu primeiru doze ferru asidu foliku, adolexente maka tempu ba kresimentu explorasaun no aprende nian, durante faze importante ne’ebe ita nia isin hetan nudansa barak no importante tebes atu fo nutrisaun ne’ebe ita nia isin presija atu hetan, ferru ho asidu foliku hala’o nudar ida ne’ebe importante liu iha jornada isin ida ne’e, sra maka suporta dezenvolvimentu nivel enerjia no saudavel iha ita nia isin” nia informa.
Entertantu lansamentu nasional programa distribuisaun suplementu sulfatu ferru no asidu foliku ba labarik feto adolexente ho idade 12-16 anos ne’e hala’o iha eskola Baziku Centra Ladi, Suai foka liu ba estudante feto sira, iha serimonia lansamentu hala’o husi Vise Ministru Fortalesimentu Instituisional Saude, Jose dos Reis Magno, akompaña husi reprezentante Ministeriu Edukasaun Antonio R. De Araujo, Reprezentante UNICEF iha Timor-Leste, Sekretariu Munisipiu Covalima Francisco de Jesus Alves, funsionariu husi Munisiteriu saude no edukasaun Covalima inklui estudante sira husi EBC Ladi, EBC Suai-Loro no Sandalo.
Jornalista : Julio Salinas.
Editor : Chamot Nahac